ଶିକ୍ଷାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ମଣିଷର ଚରିତ୍ର ଗଠନ ଏବଂ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱର ସାମଗ ବିକାଶ – ଡକ୍ଟର ମୋହନ ଭାଗବତ
ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ସ୍ୱୟଂସେବକ ସଂଘର ପରମ ପୂଜନୀଯ ସରସଂଘଚାଳକ ଡକ୍ଟର ମୋହନ ଭାଗବତ ଜୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଆଜିର ବିଷୟ ହେଉଛି ଶିକ୍ଷାରେ ଭାରତୀୟତା। ଭାରତ ଏକ ପ୍ରପର ନାଉନ ଏବଂ ଏହାକୁ ଅନୁବାଦ କରାଯିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ। ଯଦିଓ ଇଣ୍ଡିଆ ଦ୍ଯାଟିଜ୍ ଭାରତ। କିନ୍ତୁ ଭାରତ ହେଉଛି ଭାରତ। ସେଥିପାଇଁ ଆମର କଥାବାର୍ତ୍ତାରେ, ଲେଖାଲେଖିରେ, କହିବାବାଳେ, ବ୍ୟକ୍ତିଗତ କିମ୍ବା ସାର୍ବଜନୀନ ସ୍ଥାନରେ ଆମେ କେବଳ ଭାରତକୁ ଭାରତ ବୋଲି କହିବା ଉଚିତ। ଯଦି କାହାର ନାମ ଇଂରାଜୀରେ ଗୋପାଳ ହୁଏ, ତେବେ ଗୋପାଳ ଗୋପାଳ ହିଁ ରହିଥାଏ। ତେଣୁ ଭାରତ ଭାରତ ହିଁ ରହିବା ଉଚିତ। କାରଣ ଯଦି ଭାରତ ଭାରତ ହୁଏ, ତେବେ ଏହାର ଏକ ପରିଚୟ ଅଛି, ତେବେ ହିଁ ଏହାର ସମ୍ମାନ ଅଛି। ଯଦି ଆମେ ଆମର ପରିଚୟ ଭୁଲିଯାଉ, ତେବେ ଆପଣଙ୍କ ପାଖରେ ଯେତେ ବିଶେଷ ଗୁଣ ଅଛି, ତେବେ ଆପଣ କେବେ ସମ୍ମାନ ପାଇବେ ନାହିଁ, ଆପଣ କେବେ ସୁରକ୍ଷା ପାଇବେ ନାହିଁ। ଏହା ନିୟମ। ଆପଣ ଯାହା ଅଛନ୍ତି ସେଥିରେ ଉତ୍କର୍ଷ ପାଆନ୍ତୁ। ଯଦି ଆମକୁ ଶିକ୍ଷାରେ ଭାରତୀୟତା ଆଣିବାକୁ ପଡିବ, ତେବେ ଆମକୁ ପ୍ରଥମେ ଭାରତକୁ ଜାଣିବାକୁ ପଡିବ ଏବଂ ଆମକୁ ଆମର ପରିଚୟ ଉପରେ ବିଶ୍ୱାସ କରିବାକୁ ପଡିବ। ସେଥିପାଇଁ ଭାରତକୁ ଜାଣନ୍ତୁ, ଭାରତରେ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତୁ, ଭାରତର ହୁଅନ୍ତୁ – ଏହା ହେଉଛି ଭାରତୀୟତା।
କେରଳର ଅମୃତା ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ୍ ଅଫ୍ ମେଡିକାଲ୍ ସାଇନ୍ସେସ୍ରେ ଶିକ୍ଷା ସଂସ୍କୃତି ଉତ୍ଥାନ ନ୍ୟାସ ଦ୍ୱାରା ଶିକ୍ଷାରେ ଭାରତୀୟତା ବିଷୟ ଉପରେ ଆୟୋଜିତ ଏକ ସାର୍ବଜନୀନ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ସରସଂଘଚାଳକ ଜୀ ସ୍ଥାନୀୟ ଶିକ୍ଷାବିତ୍ ଏବଂ ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ସମ୍ବୋଧିତ କରୁଥିଲେ। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଯଦି ଦେଖାଯାଏ, ତେବେ ରୋଜଗାର ଏବଂ ଶିଖିବା ମଧ୍ୟରେ ବହୁତ ସମ୍ପର୍କ ନାହିଁ। ଆମକୁ ଶିକ୍ଷାର ଆବଶ୍ୟକତା କାହିଁକି? ମାନବ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱର ବିକାଶ ପାଇଁ ମଣିଷର ମନ, ବାଣୀ ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟ ମାଧ୍ୟମରେ .ଯାହା ପ୍ରକାଶିତ ହୁଏ ତାହା ହେଉଛି ଶିକ୍ଷା।
ସରସଂଘଚାଳକ ଜୀ କହିଥିଲେ ଯେ ଶିକ୍ଷା ଆମକୁ ଆମର ପେଟକୁ ଠିକ୍ ଭାବରେ ପୂରଣ କରିବାକୁ, ଆମ ପରିବାରର ଯତ୍ନ ନେବାକୁ ଶିଖାଏ, କିନ୍ତୁ ଭାରତୀୟ ଶିକ୍ଷା ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିକୁ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ପାଇଁ ବଞ୍ଚିବାକୁ ଶିଖାଏ। ଶିକ୍ଷା କେବଳ ସ୍କୁଲର ଅର୍ଥ ନୁହେଁ, ଏହା ଘରର ମୂଲ୍ୟବୋଧ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ନିର୍ଭର କରେ। ସମାଜର ମଧ୍ୟ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଦାୟିତ୍ୱ ଅଛି। ସେଥିପାଇଁ ମୂଲ୍ୟବୋଧ ବହୁତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ, ମୂଲ୍ୟବୋଧ ଆଚରଣ ଗଠନ କରେ, ଆଚରଣ ଜୀବନରେ ପ୍ରଗତି ଆଡ଼କୁ ନେଇଯାଏ।